Nathalie Cassee - blockprinter

Kwaliteitsstoffen, patronen en kleuren, kunst en ambacht spelen al een leven lang een belangrijke rol in mijn leven. Met een oma die coupeuse was en een opa die werkte bij Pander Meubelfabriek en alles van hout kon maken, een moeder die zelf al de kleding maakte en een beeldend kunstenaar/graficus als vader, valt de appel niet ver van de boom.

Na jarenlang in cultuur en educatie te hebben gewerkt, was in 2007 de tijd rijp om een diepe wens in vervulling te laten gaan en mijn eigen onderneming te starten. In het ambachtelijk handwerk uit India vond ik mijn passie. Sindsdien reis ik twee tot drie maal per jaar naar India om daar hoogwaardig handwerk te collectioneren, in te kopen en te laten maken. Dat begon met het fijne naald- en weefwerk uit Kashmir (Noord India), maar ik ontdekte al gauw de rijke en intacte ambachtelijke maaktraditie in het land. De mooiste stoffen, prachtig houtsnijwerk, borduurwerk, sieraden, noem maar op.. India is een waar ontwerpers-paradijs.

Vanaf 2009 nam ik telkens als ik in India was, les bij blockprinters daar. Zo leerde ik als autodidact drukken met natuurlijke verfstoffen, direct printen, maar ook uitsparingstechnieken als blauwverven met indigo, khari-printing, tie-dye, bandhani.

Daarnaast deed ik inspiratie op en nascholingen bij vormgevers, kunstenaars en blockprinters in Frankrijk en Engeland om zo mijn (les-)praktijk te verdiepen en verrijken. Regelmatig sta ik zelf achter de printtafel om op papier en textiel eigen prints te ontwikkelen. Vooral hergebruik ik graag oude blockprints om de mogelijkheden daarvan te onderzoeken in mooie (eventueel gelaagde) prints.

Sinds 10 jaar geef ik ook les in blockprinten op papier en textiel. Eerst vooral op locatie en in tijdelijke werkplaatsen in Doorn, Baarn en Amersfoort.

Vanaf 2020 zit ik met De Katoendrukkerij in rijksmonument De Volmolen in Amersfoort. Op 25 oktober 2020 opende zijne excellentie ambassadeur van India, Venu Rajamony, samen met loco-burgemeester Willem Jan Stegeman deze sfeervolle vaste locatie.

Samenwerkingen

In de loop van de jaren ontwikkelde ik samenwerkingen met organisaties als het Crafts Council Nederland, Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, Ambacht in Beeld Festival, diverse landelijke textielverenigingen, Erfgoed Jong, Landschap Erfgoed Utrecht, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, ErfgoedAcademie, Erfgoed Expert Team, de Historische Behangselvereniging, Visit Utrecht Region, VVV Amersfoort, Citymarketing Amersfoort, NEOS Cultuuronderwijs, diverse cultuurcoordinatoren, ambachtslieden, makers, kunstenaars en ontwerpers.

Sinds de vestiging in de Volmolen, zijn daar ook veel (toeristische) samenwerkingen bij gekomen, zoals Laken, lint en luxe sits i.s.m. Gilde Amersfoort, Een vaararrangement i.s.m. Waterlijn Amersfoort en Stof tot nadenken i.s.m. de Amersfoortse Gidsen.

Voor het centrumgebied rond de Volmolen en Koppelpoort initieerde ik met steun van de Ondernemers Binnenstad Amersfoort, het Museumkwartier. Vanuit dit kwartier organiseren we in een werkgroep in 2022 als eerste actie een Kunstkerstmarkt in de Mannenzaal.

Maatwerk

Voor vele geinteresseerden liet ik houten drukblokken op maat maken door houtsnijders in India. Zoals voor de museumshop van het Wereldmuseum Rotterdam (2009), maar ook bij exposities: ‘Veren’ in het Museum Volkenkunde Leiden (2016), Sits, katoen in bloei in het Fries Museum (2017), en voor ‘Made in Neuchâtel, Deux siècles d’indiennes’ in het Musée d’art et d’histoire de Neuchâtel (Ch),

Ook maakte ik drukblokken op maat voor keramisten als Bernadette de Wijs, Gaby Kretz, Anita van Iersel, Claire-Marie Fournier en Wietske Hellinga.

Of (grafisch) ontwerpers en kunstenaars als Kirin Design, Fafa Bulles, Daisy van Groningen, Marrak design, Fox and the Knight, Juliette Verberne en Merlijne Marell. Boekbindster Eliane C. Gomes en frescoschilder Annelies Toebes.

In 2016-2017 produceerde ik in opdracht van Joes Meester de eerste handgemaakte sits voor Nederland in zeker 200 jaar bij specialiste Renuka Reddy in India. De reproductie is, samen met het 18e eeuwse origineel te zien geweest in de expositie Sits, katoen in bloei in het Fries Museum in 2017. Voorjaar 2023 is deze sits weer te zien tijdens de Salon Pour l'Amour du Fil in Nantes (F).

Voor verkoop van mijn eigen collectie (textiel en handgemaakte houten drukblokken vanuit mijn huislabel Kashmir Heritage) neem ik sinds 2009 deel aan textielfestivals, boekbindbeurzen, design- en kunstbeurzen in Nederland, Belgie, Duitsland, Frankrijk en Engeland.

Workshops, gastlessen en masterclasses

Lesgeven doe ik altijd al met veel genoegen. Om deelnemers het plezier en de mindfulness van het afdrukken met de mooie handgemaakte drukblokken te laten ervaren. Om de uniciteit van het zelf ontwerpen te laten ontdekken en het eigen handschrift daarin te vinden. Techniek is de basis, maar het ontwerpen de uitdaging.

In de loop van de jaren ontwikkelde ik met collega’s diverse cross-over workshops en masterclasses, zoals Borduur verder op je print met Marjolein van der Heide (broderie d’art) en Bedruk je ecoprint met Amber van Vught (ecoprinten).

Ik geef vanaf 2012 les op alle niveaus en aan een heel brede doelgroep.

Aan scholieren PO, SBO, VO, Praktijkonderwijs, MBO en HBO. Vakstudenten van opleidingen Grafisch ontwerp, Illustratie, Modeontwerp, Art&Design, HMC, diverse (kunst-)academies.

Op uitnodiging organiseer ik regelmatig lesdagen blockprinten voor o.a. Scriptorus Nederlands-Vlaamse Vereniging voor Kalligrafen, Regioviltgroep Zuid Holland, Bestuur Quiltgilde en Textielfestival De Weerribben, Textilice (Maastricht), Stichting Handboekbinden, diverse quiltgroepen, Latent Talent Leusden, de Volksuniversiteit Amersfoort en Vrouw Wolle (B).

Ik gaf promotionele workshops bij o.a. de KunstKijkRoute Amersfoort, Partners in Ambacht in Driebergen, de Handwerk en Quiltdagen in Arnhem en Nieuwegein, de Libelle Zomerweek Almere, de Kreadoe Jaarbeurs Utrecht, de Handwerkbeurs in Gent (B) en Zwolle, Patchwork- en Quiltdagen Rijswijk, Nationale Textiel- en Vezelmanifestatie, Textielfestival de Weerribben, Klederdrachtmuseum Amsterdam en het Ambacht in Beeld Festival (2016, 2022).

Bij musea en festivals gaf ik op uitnodiging workshops blockprinten bij diverse exposities:

• ‘Veren’ in het Museum Volkenkunde Leiden in 2016,

• Ambacht in Beeld Festival Amsterdam 2017 en 2022,

• ‘Sits, katoen in bloei’ in het Fries Museum Leeuwarden 2017,

• Week van het Maken door het Crafts Council Nederland 2018,

• Zuiderzeemuseum Enkhuizen, 2018

• Museum van Loon te Amsterdam 2018,

• Japanmuseum Sieboldhuis Leiden 2019,

• Textile Art Berlin (D) 2018 en 2019.

In 2019 gaf ik op uitnodiging een tweedaagse masterclass in het kader van festival KunstOer. De eindpresentatie was te zien in een installatie op het bleekveld bij Boerderij Sellink in Winterswijk.

Op uitnodiging van het Crafts Council Nederland gaf ik masterclasses blockprinten bij de expositie Sits, katoen in bloei (2017) in het Fries Museum, in het Zuiderzeemuseum (2018) en in eigen atelier (2019). In 2017 ook aan ArtEZ fashion masters i.s.m. Openluchtmuseum Arnhem. In 2022 gaf ik een masterclass aan een groep Mode en Textiel studenten van het ROC Twente. Het Crafts Council Nederland organiseerde voorjaar 2022 een Blauwdruk Seminar met daarin ook een masterclass katoendrukken voor HKU studenten.

Erkend leerbedrijf

Sinds najaar 2021 is De Katoendrukkerij een erkend leerbedrijf (SBB). Studenten van diverse opleidingen maken kennis en doen ervaring op met het katoendrukken/blockprinten tijdens hun stageperiode of werkperiode. In 2023 staan diverse samenwerkingen en Artist in Residence in de steigers.

Erkenning

Pieter van Vollenhovenprijs 2022 voor het herbestemmen van de Volmolen.

Bijschrijving ambacht katoendrukken/blockprinten in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) 2021

Publicaties

• Volkskrant Magazine 26 november 2022, special Eerlijk is eerlijk, Zelf Doen

• Magazine Seasons, 8 pagina spread Ambacht: Stempelkunst, najaarseditie 2022

• Documentaire De Volmolen Amersfoort: Het katoendrukken, Het vollen en De verhalen, i.s.m. Schoonhoven Producties, Theodoor Adriaans en Levende Historie Amersfoort, 2021-2022, tevens uitzending RTV-Utrecht

• Route van Verzoening, 2021-2022

• Verhalen uit provincie Utrecht Utrecht Altijd in de serie Uit ’t veld: Nathalie van De Katoendrukkerij.

• Textile Art Berlin Online, 2022

• Mei 2021 is de Katoendrukkerij opgenomen in de Craftsmap van het Crafts Council Nederland

• Uitgave in eigen beheer. De Volmolen; Industrieel erfgoed uit de textielnijverheid. – 2020, mag. 39 pag.

• Bijzonder erfgoed terug in de stad. AD|Amersfoorste Courant 24 oktober 2020

• Magazine Weven, Katoendrukkerij in de Volmolen, oktober 2020

• Hali Magazine: How the Dutch made Chintz their own, Autumn 2020

• Kroniek, tijdschrift historisch Amersfoort: De Katoendrukkerij in bakermat Amersfoort, sept 2020

• Magazine Vilt! Historisch pand in Amersfoort, De Katoendrukkerij opent in 2020 in rijksmonument De Volmolen, zomer 2020

• Hali Spring 2017 Chintz old and new – feature on reproduction chintz, ed. 191 April 2017

• Textile Art Magazine (D) over de repoductie sits 18 februari 2017

• Nieuwsbrief Textiel Plus over de reproductie sits 12 januari 2017

• Kostuumvereniging over de reproductie sits januari 2017

• Magazine Weven mei 2015 een artikel over Kani-weven uit Kashmir door Nathalie Cassee

• In 2013-2015 voerde Nathalie de redactie over een serie artikelen in het magazine Handwerken zonder Grenzen:

- Dec./jan. 2013 HZG 180 Inleidend artikel

- Feb./maart 2014 HZG 181 Blockprinten

- April/mei 2014 HZG 182 Ganjifa kaarten

- Juni/juli 2014 HZG 183 Bandhani (tie-and-dye)

- Aug/sept. 2014 HZG 184 Borduren in Kashmir

- Okt./nov. 2014 HZG 185 Kani weven

- Dec./jan. 2014 HZG 186 Chikankari (wit-op-wit borduurwerk)

- Febr./maart 2015 HZG 187 Kantha borduurwerk

- April/mei 2015 HZG 188 Benares zijde

• 2009 HZG Kashmir shawls